LUẬN VỀ KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG
Trần-Đăng Hồng
Phần 7 - Tiên đoán thời tiết: Thuyền cỏ mượn tên
Trong Tam Quốc Chí, nhân vật Khổng Minh Gia Cát Lượng được mô tả là một vị thừa tướng tài đức song toàn với tài năng "xuất quỷ nhập thần", đoán mưu lập kế như thần, trên thông thiên văn dưới tường địa lý, v.v. Trong các Phần 2 và 3, chúng ta đã thấy Khổng Minh am tường địa lý và áp dụng hỏa công trong trận Gò Bác Vọng, Tân Dã (Phần 2, 3) (và còn nhiều hỏa công khác như trận Xích Bích), am tường địa lý và dùng kỹ thuật lấp dòng sông thành đập nước để tạo lũ lụt giết địch quân trong trận trên sông Bạch Hà (Phần 3). Trong Phần này, chúng ta sẽ thấy tài tiên đoán thời tiết của Khổng Minh.
Sau khi Tào Tháo chiếm được Kinh Châu (Phần 3), Lưu Huyền Đức phải chạy đến Thành Hạ Khẩu, giao Quan Công giữ thành này, rồi Lưu Bị, Khổng Minh cùng Lưu Kỳ đến Giang Hạ. Tào Tháo định đem quân đánh Giang Hạ diệt trừ Lưu Bị trước, rồi đánh Giang Đông sau. Quân sư Tuân Du đề nghị Tào tháo dùng binh dương oai với Đông Ngô, ắt Tôn Quyền phải sợ mà đầu hàng, như vậy một khi diệt được Giang Đông thì diệt Lưu Bị như trở bàn tay. Tào Tháo theo kế ấy.
Táo Tháo đem đại binh gồm quân mã, quân bộ và quân thủy, cả thảy tám mươi ba vạn, lại nói thăng lên những một trăm vạn quân: thủy, lục đều tiến, quân thuyền quân kỵ cùng đi, theo dọc bờ sông Trường Giang lập doanh trại nối nhau dài hơn ba trăm dặm.
Trong lúc đó, Khổng Minh bàn với Lưu Bị phương kế lấy lại Kinh Châu, bằng cách liên minh với Đông Ngô để chống lại Tào Tháo. Vì vậy, Khổng Minh một mình qua Giang Đông dùng 3 tấc lưỡi, nói khích, để Tôn Quyền dùng kế của ông chống Tào.
Tôn Quyền nói rằng Tào đã tiêu diệt được Lữ Bố, Viên Thiệu, Viên Thuật, Lưu Biểu, nay chỉ còn Lưu Bị và Tôn Quyền mà thôi. Quân của Lưu Bị nay không có thế lực là mấy, lại thua nhiều trận, làm sao cùng Đông Ngô đánh nổi lại Tào. Khổng Minh thưa rằng “Lưu Dự Châu tuy mới thua trận thật, nhưng Quan Vân Trường còn đang xuất lãnh hơn hai muôn binh hùng, Lưu Kỳ còn đang thống lãnh chiến thuyền ở Giang Hạ không kém một vạn người. Binh Tào tuy đông, nhưng ở xa mới đến đã quá mệt mỏi. Như mới đây, vì cố đuổi theo Lưu Dự Châu mà quân khinh kỵ một ngày một đêm phải chạy tới ba trăm dặm. Như thế, dù quân tinh tráng tới đâu cũng phải suy yếu, khác nào cây cung cứng bị giương quá sức đã oằn, đem bắn bức lụa căn cũng khó thủng. Vả lại quân miền Bắc lâu nay chuyên về đường bộ, không thiện nghệ đánh đường thủy thì cũng không đáng lo. Còn quân dân Kinh châu theo Tháo, chẳng qua vì bức bách chẳng phải thực tâm đâu. Nay nếu Tướng quân thật quyết tình đồng tâm hiệp lực với Lưu Dự Châu, ắt phá binh Tào như chơi. Khi binh Tào Tháo lui rồi. Ðông Ngô với Kinh châu chẳng những trở thành thế mạnh, lại tạo thành cái hình "Thiên hạ chia ba chân vạc"! Cái cơ thành bại chính ở lúc này. Chỉ còn đợi Tướng quân quyết định”.
Tôn Quyền mừng rỡ, cùng Khổng Minh quyết định ngày ra binh. Tôn Quyền có nhiều mưu sĩ tài giỏi như Gia Các Cẩn (anh cả của Khổng Minh), Lổ Túc rất thân với Khổng Minh, và Chu Du cũng là Đại Đô Đốc. Chu Du vốn ganh tỵ tài năng của Khổng Minh, và cũng là cái họa cho Đông Ngô sau này, nên tìm cách giết Khổng Minh. Đầu tiên Chu Du sai Khổng Minh dẫn quân đi cướp trại Tào Tháo nhưng ông đã khéo léo từ chối.
Tiếp theo là những biến cố do mưu mô của Chu Du mà Tào Tháo giết hai tướng thủy binh tài giỏi là Thái Mạo, Trương Doãn, giết xong mới biết là bị mắc mưu của Chu Du. Chu Du cho Lổ Túc qua dò thám Khổng Minh xem có biết không thì Khổng Minh nói là cái mưu đó làm sao qua mắt được ông. Chu Du vì vậy quyết định phải giết Khổng Minh đúng như thiên hạ nói “Trí với trí dễ bề hòa hợp; Tài gặp tài, khó nỗi dung nhau”.
Hôm sau, Chu Du triệu tập các tướng dưới trướng, rồi sai quân thỉnh Khổng Minh đến bàn việc. Khi mọi người ngồi yên đâu đấy, Chu Du liền hỏi Khổng Minh: “Nay đã gần ngày giao chiến với binh Tào. Vậy trên mặt nước cần lấy binh khí nào làm trọng”. Khổng Minh đáp: “Ðánh nhau trên sông lớn, cần lấy cung tên làm chính”. Chu Du khen và yêu cầu Khổng Minh đứng ra đốc xuất việc làm tên. Khổng Minh biết ý đồ mưu hại mình, nhưng vẫn chấp thuận, hỏi cần bao nhiêu tên và trong thời gian mấy ngày. Chu Du nói là cần mười vạn mũi tên trong thời hạn 10 ngày. Khổng Minh nói quân Tào đã kế bên mà đợi 10 ngày thì lâu quá. Chu Du hỏi Khổng Minh làm 10 vạn tên trong mấy ngày. Khổng Minh nói là chỉ cần 3 ngày.
Chu Du nghiêm trang nói: “Giữa chốn ba quân, xin tiên sinh chẳng nên nói chơi”. Khổng Minh nói: “Tôi đâu dám nói chơi với Ðô Ðốc, nếu không tin xin cứ lấy quân lệnh trọng. Trong ba ngày nếu không xong, tôi xin chịu tội”. Chu Du cả mừng, liền gọi đem giấy bút tới để Khổng Minh làm tờ Quân lệnh trạng trước mặt chư tướng, rồi bày rượu thết đãi.
Lỗ Túc ngơ ngác hỏi Chu Du, Chu Du trả lời “Rõ ràng là hắn tự muốn tìm cái chết. Ta có bức bách gì hắn đâu? Nay hắn đã làm Quân lệnh trạng trước mặt chư tướng, dù hai chân hắn có mọc cánh mà bay cũng chẳng khỏi phen này. Ta chỉ việc dặn bọn lính thợ cố ý làm chậm, vật liệu thì không cung cấp đủ, ắt hắn phải sai hẹn. Bấy giờ bắt y ra trị tội, còn cãi làm sao?” Bây giờ thì Tử Kính hãy tới dò xem hắn hành động thế nào, rồi về cho ta biết”.
Lỗ Túc lãnh mạng đến thăm Khổng Minh. Khổng Minh trách Lổ Túc: “Tôi đã dặn Tử Kính giấu dùm đừng nói thật với Công Cẩn, sợ Công Cẩn ganh tỵ mà hại tôi. Ai ngờ Tử Kính không giữ cho. Quả nhiên hôm nay xảy ra cơ sự. Trong vòng ba ngày, tôi làm sao chế kịp mười vạn mũi tên? Thôi, Tử Kính đành phải cứu ta vậy”. Lỗ Túc nói làm sao cứu giúp được. Khổng Minh nói là giúp mượn 20 chiếc thuyền, mỗi chiếc có chừng ba mươi quân sĩ, trên thuyền dùng vải xanh làm màn che xung quanh, lại bó cỏ với rơm cho nhiều.
Lổ Túc nói sao không lo việc làm tên cho đủ mà lại mượn ghe. Khổng Minh nói: “Trong ba ngày, tôi sẽ có mười vạn thì thôi chớ. Xin Tử Kính nhớ kỹ một điều là đừng nói gì với Công Cẩn nhé. Nếu Công Cẩn biết rõ, thì chước của tôi sẽ hỏng ngay”. Lỗ Túc nhận lời, nhưng vẫn không hiểu Khổng Minh định làm gì. Rồi về ra mắt tường trình là Khổng Minh chỉ ngồi uống rượu, chẳng lo việc làm tên gì cả. Chu Du đắc ý, cười, ra lệnh Lổ Túc hàng ngày qua dò xét Khổng Minh.
Qua ngày thứ nhất, chẳng thấy Khổng Minh hành động gì hết.
Ðến ngày thứ hai, Lỗ Túc tường trình đến thấy Khổng Minh đang ngồi uống rượu. Chu Du đắc ý chỉ cười.
Đến ngày thứ ba, vào đầu canh tư, Khổng Minh bỗng bí mật cho mời Lỗ Túc đến uống rượu. Lỗ Túc thất kinh hỏi Khổng Minh: “Công việc đã gấp rồi, sao tiên sinh cứ ngồi uống rượu mãi như vậy”. Khổng Minh nói: “Uống vài chén cho vui rồi sẽ đi lấy tên cũng chẳng muộn”. Lỗ Túc hỏi đi lấy ở đâu, Khổng Minh chỉ cười, nói tí nữa sẽ biết.
Sau đó, lại sai người lấy dây chạc dài, buộc hai mươi chiếc thuyền liền lại với nhau, rồi bảo quân nhắm bờ phía Bắc thẳng tới. Ðêm ấy, sương mù xuống mịt trời. Trên mặt nước Trường Giang sương lại càng dày đặc hơn nữa, giáp mặt không trông thấy nhau. Khổng Minh thúc đoàn thuyền lướt tới thẳng tới phía Bắc, như tiến vào chỗ mù mịt vô tận vậy.
Ðầu canh năm đoàn thuyền tiến sát đến thủy trại của Tào Tháo, Khổng Minh sai thủy thủ dàn ngang đoàn thuyền ra, đầu bên Ðông, đuôi bên Tây, rồi đánh trống vang trời, hò reo ầm ĩ. Lỗ Túc sợ hãi nói nếu binh Tào kéo ra thì liệu làm sao. Khổng Minh cười đáp là trời đang sương mù, Tào Tháo chẳng dám ra vì sợ phục binh, chúng ta cứ việc uống rượu chơi cho vui. Ðợi tan sương hãy về. Bấy giờ, Tào Tháo đang ở trong trại, chợt nghe trống đánh, quân reo vang dậy ngoài sông, thì giật mình. Rồi hai tướng Mao Giới, Vu Cấm lật đật chạy vào cấp báo, Tào Tháo bèn truyền lệnh quân sĩ dùng cung nỏ bắn cho nhiều. Tào Tháo lại sai người ra lệnh Trương Liêu và Từ Hoảng, mỗi người phải đem ba ngàn quân cung tên sẳn sàng bắn giúp; cùng lúc Vu Cấm, Mao Giới sợ quân Đông Ngô đánh vào thủy trại, cũng huy động thủy quân dàn ra trước mà bắn như mưa. Chốc lát, quân trên trại bộ lại kéo đến giúp sức. Thế là hai quân thủy bộ hơn một vạn người cứ nhắm ra mặt sông, chỗ có tiếng reo hò mà bắn loạn xạ.
Khổng Minh đợi một lát, lại ra lệnh cho đoàn thuyền trở mình, đầu quay về Tây, đuôi lộn về Ðông, rồi sấn gần mãi vào trại Tào, đưa hông bên kia ra... chịu bắn. Lại sai đánh trống mạnh liên hồi, hò thét dữ dội hơn nữa. Quân Tào càng hoảng sợ, càng bắn nhanh, bắn loạn bội phần. Cho đến khi mặt trời lên cao, sương mỏng rồi tan dần, Khổng Minh liền truyền quân lui thuyền ra xa lập tức. Bấy giờ, hai "bức thành cỏ" trên hai mươi chiếc thuyền đã cắm chi chít những tên như lông chim.
Quân Tào xem lại thì chỉ thấy chừng hai chục chiếc thuyền toàn là rơm với cỏ. Vu Cấm tức giận muốn đuổi theo, nhưng lúc đó thuyền của Khổng Minh đi đã lướt theo đà nước chạy về như bay, cách xa hơn hai mươi dặm, không tài nào đuổi kịp nữa. Khổng Minh lại sai hết thảy quân sĩ trong thuyền hô lớn lên một loạt rằng: “Tạ ơn Thừa Tướng đã tặng tên”. Tào Tháo nghe quân báo lại, tức giận vô cùng.
Còn Khổng Minh thu thuyền về đến bến, bảo Lỗ Túc: “Trên mỗi chiếc thuyền ước chừng năm, sáu ngàn mũi tên. Thật là bên Giang Ðông chẳng nhọc sức tí nào mà có hơn mười vạn mũi tên. Nay mai đem bắn "trả lại" quân Tào thì chẳng tiện lợi lắm ư”. Lỗ Túc tấm tắc khen và hỏi làm sao lại biết trước đêm nay có sương mù lớn. Khổng Minh nói: “Làm tướng mà không biết xem thiên văn, không thông địa lý, không có thuật lạ, không biết âm dương, không thạo binh thư, không biết trận đồ, không rõ binh thế... đó là tướng dỡ. Trước ba ngày, Lượng này coi khí tượng và đã đoán biết đêm nay có sương mù dày đặc, nên mới dám chịu một thời hạn gấp như vậy. Chứ Công Cẩn cho ta mười ngày để làm tên, mà thợ thuyền bê trễ, vật liệu không cấp đủ, thì mấy tháng cũng không xong! Rõ ràng Công Cẩn muốn giáng cho ta cái tội "phong lưu" vạ miệng, cố ý giết ta, nhưng làm sao hại ta được? Số mệnh ta tại trời”.
Lúc thuyền về đến bến, thì đã thấy năm trăm quân lực lưỡng của Chu Du đến nơi mé sông để chở tên về. Khổng Minh liền chỉ tay xuống thuyền bảo xuống đó nhổ tên đem về nạp cho Ðô Ðốc. Ba quân tuân lệnh, xuống thuyền nhổ hết, cộng cả thấy hơn mười vạn, rồi chở về nạp cho Chu Du.
Lỗ Túc lại trở về ra mắt Chu Du, và thuật lại việc Khổng Minh đi lấy tên bên Tào Tháo cho Chu Du nghe, Chu Du kinh ngạc, ngước mặt than: “Gia Cát Lượng thật là thần cơ diệu toán, ta thật không bằng”.
Đọc tiếp Phần 8
